Το "Σαν-νερό" και το "κόλλημα" με τον Μητρικό Θηλασμό
"Μα τι κόλλημα είναι αυτό που έχετε φάει πια με τον μητρικό θηλασμό;" είπε σήμερα ένας φίλος. Και ως συνήθως οι κουβέντες που ακούμε από φίλους και από ανθρώπους που μας αγαπούν, μας αφυπνίζουν και μας προβληματίζουν περισσότερο από ό,τι αν τις ακούγαμε από οποιονδήποτε άλλον. Οι φίλοι μάς ξέρουν. Κατανοούν καλύτερα από τους άλλους την ιδεολογία μας, τη φιλοσοφία μας, εμάς τους ίδιους. Γράφω λοιπόν σήμερα για να εξηγήσω στους φίλους μου κάτι που νόμιζα ότι ήταν αυτονόητο, αλλά τελικά δεν είναι.
Ανήκω σε μια ομάδα ανθρώπων που μεγάλωσαν με αρχές και ιδανικά. Η δικαιοσύνη, η ισότητα, η ελευθερία, η δημοκρατία και πολλά άλλα, ήταν στοιχεία που προσπάθησαν να μου εμφυσήσουν οι γονείς μου και διαμόρφωσαν σημαντικά το χαρακτήρα μου. Η δική μου γενιά δεν πολέμησε εναντίον κάποιου εξωτερικού εχθρού στα σύνορα, όπως οι παππούδες μας. Δεν αντιστάθηκε σε δικτάτορες, όπως οι γονείς μας. Δίνουμε όλοι όμως καθημερινά πολλές και διάφορες μάχες.
Όταν έμαθα πως είμαι έγκυος στο γιο μου, βρέθηκα να αγωνίζομαι μαζί με τον άντρα μου, για πράγματα που ως τότε θεωρούσα αυτονόητα. Εμείς και το παιδί μας στερηθήκαμε θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα. Αναζητούσαμε έγκυρες πληροφορίες και υποστήριξη για τη γέννα, τον θηλασμό και την ανατροφή του παιδιού μας. Δυστυχώς όχι μόνο δεν βρίσκαμε την απαραίτητη καθοδήγηση, αλλά υπήρχε απίστευτη παραπληροφόρηση ή ελλιπής ενημέρωση. Αυτή ήταν μια από τις μεγαλύτερες αδικίες που βίωσα ποτέ.
Όταν θέλω να εξηγήσω κάτι πολύπλοκο στα παιδιά μου, τους διηγούμαι ιστορίες. Μια φορά κι έναν καιρό, λοιπόν, ήταν μια βιομηχανία.
Η βιομηχανία αυτή έφτιαξε ένα υγρό, το οποίο ονόμασε "Σαν-νερό". Το "Σαν-νερό" δημιουργήθηκε αρχικά για να προληφθεί η αφυδάτωση, σε περίπτωση που δεν υπήρχε διαθέσιμο νερό. Και όντως ήταν σωτήρια η χρήση του, όταν ήταν απολύτως απαραίτητη. Σταδιακά όμως η χρήση του "Σαν-νερό" εξαπλώθηκε. Η βιομηχανία άρχισε να έχει σημαντικά οικονομικά κέρδη και να αποκτά ισχύ. Έτσι προωθήθηκε και διαφημίστηκε η χρήση του "Σαν-νερό" γενικότερα, όχι μόνο όταν δεν υπήρχε διαθέσιμο νερό. Πολλοί το προτιμούσαν αντί για το απλό, πόσιμο νερό, γιατί είχε ιδιαίτερη γεύση. Κι έγινε μόδα. Έγινε ρεύμα. Όποιος δεν έπινε "Σαν-νερό" ήταν ντεμοντέ. Άρχισαν να δημιουργούνται μύθοι, όπως ότι το κοινό νερό χαλάει τα δόντια, το δέρμα, τα μάτια, ότι είναι τοξικό, ότι δεν έχει θρεπτική αξία ή όφελος για τον οργανισμό, ότι δεν προσφέρει τίποτα περισσότερο από το "Σαν-νερό" κ.ά. Οι φυσικές πηγές νερού άρχισαν να κλείνουν (καθώς τα οικονομικά οφέλη δεν ήταν τόσο μεγάλα) και παντού ξεπηδούσαν παραρτήματα της βιομηχανίας που παρήγαγε το "Σαν-νερό" και απέφερε σαφώς μεγαλύτερα κέρδη.
Στην πραγματικότητα, όμως, το "Σαν-νερό" ήταν ένα υποκατάστατο του φυσικού νερού. Κάτι τεχνητό, χημικά επεξεργασμένο. Κάτι διαφορετικό από το φυσιολογικό. Αρκούσε μια ματιά στα συστατικά του για να το καταλάβει κάποιος, αλλά δυστυχώς κανείς δεν διάβαζε τις βαρετές πληροφορίες στην ετικέτα. Όλοι έβλεπαν τα χρώματα και τα σχέδια στον περιέκτη, αγνοώντας το περιεχόμενο και την προέλευσή του. Στην πορεία διαπιστώθηκε, ότι η χρήση του "Σαν-νερό" αντί του νερού, είχε ανεπιθύμητες ενέργειες και αρνητικές συνέπειες. Η κατανάλωσή του δεν ήταν φυσιολογική για τον οργανισμό των ανθρώπων και μετά από χρόνια άρχισαν να βγαίνουν στο φως επιστημονικά στοιχεία που το αποδείκνυαν. Υπήρχαν κίνδυνοι από τη χρήση του, αλλά ελάχιστοι τις γνώριζαν πριν ξεκινήσουν να το πίνουν. Κάποια στιγμή έφτασαν να πιστεύουν οι περισσότεροι ότι το "Σαν-νερό" ήταν το φυσιολογικό. Ξέχασαν ότι το μεγαλύτερο ποσοστό του σώματός μας αποτελείται από νερό και χρειάζεται νερό. Πίστεψαν ότι η ανθρωπότητα μπορεί να επιβιώσει και να είναι εξίσου υγιής και χωρίς νερό, χρησιμοποιώντας απλά "Σαν-νερό".
Έτσι, κάποιοι άνθρωποι άρχισαν έναν αγώνα ενημέρωσης και υποστήριξης για όλους. Για να θυμίσουν τι είναι φυσιολογικό. Μεταξύ αυτών των ανθρώπων είμαι κι εγώ. Δεν αγωνίζομαι για να μην πίνει κανείς "Σαν-νερό". Αντιθέτως. Αν αυτό επιθυμεί κάποιος μετά από πλήρη ενημέρωση, είναι επιλογή του και αναφαίρετο δικαίωμα του. Τότε όχι μόνο το σέβομαι, αλλά θα παλέψω για να υπερασπιστώ το δικαίωμα του αυτό. Εάν καθένας είναι πλήρως ενημερωμένος για το κόστος και τους κινδύνους του "Σαν-νερό", εάν γνωρίζει τις συνέπειες της χρήσης του υποκατάστατου, εάν μπορεί να προμηθευτεί πόσιμο νερό, και παρόλα αυτά επιθυμεί να ενυδατώνεται με το "Σαν-νερό", είναι μια απόλυτα σεβαστή επιλογή του.
Όπως το κάπνισμα. Στην αρχή ήταν μόδα. Μετά έγινε συνήθεια. Όποιος δεν κάπνιζε, δεν ήταν "in". Μέχρι που τεκμηριώθηκαν οι κίνδυνοι από το κάπνισμα (ενεργητικό και παθητικό). Είναι δικαίωμα το να επιθυμεί κάποιος να καπνίζει ή το να επιλέγει να εισπνέει μολυσμένο αέρα. Αν αυτό επιθυμεί και για τα παιδιά του, είναι κάτι που δυστυχώς δεν μπορώ να το αλλάξω, παρότι διαφωνώ. Ο καθένας μας ως γονέας έχει δικαίωμα να επιλέξει ότι ο ίδιος θεωρεί καλύτερο για τον εαυτό του και τα παιδιά του. Δεν είναι δυνατόν, όμως, να πρέπει να αποδείξουμε ότι ο καθαρός αέρας ή το πόσιμο νερό είναι πιο ωφέλιμο από το κάπνισμα ή το "Σαν-νερό" αντίστοιχα, για να διεκδικήσουμε το δικαίωμα επιλογής.
Δεν έχω "κόλλημα" ούτε με τη γέννα, ούτε με τον θηλασμό. Δεν πιέζω καμιά γυναίκα να γεννήσει κολπικά ή με καισαρική. Δεν κρίνω καμιά μητέρα για την επιλογή της να θηλάσει μία φορά, μία μέρα, μία βδομάδα, ένα μήνα, ένα χρόνο ή μια ζωή. Όπως ακριβώς δεν κρίνω καμιά γυναίκα για το αν επιθυμεί να παντρευτεί ή όχι, αν θέλει να αποκτήσει ένα, δύο, τρία ή δέκα παιδιά. Είναι δικαίωμά της κι επιλογή της. Είναι δικαίωμα κάθε οικογένειας να μεγαλώσει τα παιδιά της με όποιον τρόπο κρίνει σωστότερο. Το "κόλλημα" μου είναι αυτό ακριβώς το δικαίωμα και η ενημερωμένη επιλογή ή αλλιώς "informed choice" κάθε ανθρώπου. Κάθε γυναίκα έχει δικαίωμα να επιλέξει αν θα θηλάσει το κάθε παιδί της. Κάθε μητέρα έχει δικαίωμα να ενημερωθεί πλήρως προτού αποφασίσει τι θα κάνει. Και αν επιλέξει να θηλάσει, έχει δικαίωμα να λάβει όλη την απαραίτητη υποστήριξη και καθοδήγηση.
Όπως είμαι υπέρ της πλήρους ενημέρωσης των ασθενών πριν τη λήψη φαρμάκων ή τη διενέργεια εξετάσεων και επεμβάσεων, έτσι υποστηρίζω το αναφαίρετο δικαίωμα κάθε ανθρώπου να γνωρίζει την αλήθεια για τα υποκατάστατα του μητρικού γάλακτος. Όπως ο καπνός του τσιγάρου δεν είναι καθαρός αέρας και το "Σαν-νερό" δεν είναι νερό, έτσι και το τροποποιημένο αγελαδινό γάλα σε σκόνη είναι κάτι εντελώς διαφορετικό από το ανθρώπινο γάλα και οι γονείς πρέπει να είναι πλήρως ενημερωμένοι προτού επιλέξουν. Το ότι 8-9 στις 10 έγκυες γυναίκες επιθυμούν να θηλάσουν, αλλά ελάχιστες πετυχαίνουν τον προσωπικό τους στόχο, είναι η απόδειξη ότι υπάρχει πρόβλημα. Το ότι πολλές θηλάζουσες μητέρες λαμβάνουν την οδηγία να αποθηλάσουν, προκειμένου να λάβουν συμβατές με τον θηλασμό φαρμακευτικές αγωγές ή ότι δεν ενημερώνονται πλήρως για όλες τις διαθέσιμες επιλογές τους, είναι ξεκάθαρη παραβίαση δικαιωμάτων.
"Αφού μιλάμε για κάτι φυσιολογικό, γιατί χρειάζεται ειδική ενημέρωση, υποστήριξη και καθοδήγηση η γέννα και ο θηλασμός;" αναρωτιούνται πολλοί. Η απάντηση είναι απλή: Όπως η όρθια στάση και η βάδιση είναι φυσιολογική και έμφυτη για τον άνθρωπο, αλλά το μωρό μαθαίνει σταδιακά να στέκεται, να ισορροπεί και να περπατάει, έτσι είναι η γέννα και ο μητρικός θηλασμός. Γεννιόμαστε με το ένστικτο, αλλά μαθαίνουμε να γεννάμε και να θηλάζουμε. Χρειάζεται χρόνος, προσπάθεια και υποστήριξη για να λειτουργήσει το ένστικτο και να κατακτηθεί η δεξιότητα. Και όταν το μωρό προσπαθεί να σηκωθεί και να περπατήσει, χρειάζεται ενθάρρυνση. Όχι δεκανίκια. Είναι δικαίωμά του να σταθεί στα πόδια του, να περπατήσει. Εκτός από αυτοπεποίθηση και θέληση, όμως, χρειάζεται να δει ανθρώπους να περπατούν και κυρίως χρειάζεται υποστηρικτικό περιβάλλον, που θα το βοηθήσει αν χρειαστεί. Θα το κρατήσει από το χεράκι για να νιώθει ασφάλεια και θα το βοηθήσει να σηκωθεί ξανά, όταν θα πέσει.
Γι' αυτό αγωνίζομαι. Για τα δικαιώματα των παιδιών και των εγγονιών μας. Για το αυτονόητο δικαίωμα της κόρης μου και της νύφης μου να γεννήσουν με σεβασμό, όπως και όπου οι ίδιες επιθυμούν κι αισθάνονται ασφαλείς. Για το δικαίωμα τους να ενημερωθούν πλήρως για τα πάντα και να λάβουν την απαραίτητη υποστήριξη και την καθοδήγηση, αν επιθυμούν να θηλάσουν τα εγγόνια μου, για όσο χρονικό διάστημα αποφασίσουν. Για το δικαίωμα του γιου μου να βρίσκεται δίπλα στη γυναίκα του και το παιδί του κατά τη γέννα. Για το δικαίωμα του να αποφασίσει μαζί με τη γυναίκα του, ποια τροφή θα δώσουν στα εγγόνια μου και όχι να οδηγηθούν σε αδιέξοδο λόγω άγνοιας, ημιμάθειας ή ελλιπούς υποστήριξης.
Όλο αυτό λοιπόν, για μένα δεν αφορά μόνο τον μητρικό θηλασμό και το ανθρώπινο γάλα. Η χρήση των υποκατάστατων μητρικού γάλακτος όταν είναι απολύτως απαραίτητα, όπως και η χρήση των φαρμάκων, μπορεί να σώσει ζωές. Η ενημέρωση και η υποστήριξη σε θέματα μητρότητας δεν αφορά μια απλή μόδα, ένα είδος διατροφής ή έναν τρόπο ζωής που ορισμένοι άνθρωποι υποστηρίζουμε φανατισμένα. Αφορά το δικαίωμα των παιδιών και γενικότερα των ανθρώπων στο βέλτιστο επίπεδο υγείας και το αναφαίρετο δικαίωμα πλήρους ενημέρωσης και επιλογής κάθε οικογένειας, για την ανατροφή των παιδιών τους. Δεν αγωνίζομαι για να ενημερώσω τις μητέρες και να τις επηρεάσω ή να τις κρίνω για τις επιλογές τους. Όπως πολλοί συνάνθρωποί μου, αγωνίζομαι κι εγώ για να είναι όλες οι γυναίκες πλήρως ενημερωμένες προτού αποφασίσουν, αλλά κυρίως για να μη στερηθούν το δικαίωμα της επιλογής.
Η αναδημοσίευση επιτρέπεται κατόπιν αναφοράς του πηγαίου συνδέσμου https://giannioti.gr/articles/lactation-breastfeeding/το-σαν-νερό-και-το-κόλλημα-με-το-μητρικό-θηλασμό.html
Κωνσταντίνα Γιαννιώτη
Είμαι η Κωνσταντίνα Γιαννιώτη.
Σύζυγος, μητέρα δύο παιδιών, Φαρμακοποιός, Διεθνώς Πιστοποιημένη Σύμβουλος Γαλουχίας IBCLC, Διεθνής Συνεργάτιδα της APILAM (e-Lactancia.org) και Εθελοντρια Σύμβουλος Θηλασμού του Συνδέσμου Θηλασμού Ελλάδος - La Leche League Greece / La Leche League International.
Γεννήθηκα και μεγάλωσα στη Ζάκυνθο. Απολαμβάνω τη μουσική, τη συντροφιά, τα βιβλία και τη συγγραφή. Είμαι ανήσυχο πνεύμα. Μου αρέσει να δημιουργώ, να κινούμαι και να ταξιδεύω. Αγαπώ τους ανθρώπους, τα ζώα και τη φύση. Χαίρομαι να συνδυάζω και να χρησιμοποιώ γνώσεις, δεξιότητες και εμπειρίες, για το καλό όλων.
Ευχαριστώ για τον χρόνο, που αφιερώνετε στον ιστοχώρο μου.
Καλή περιήγηση!
.png)
